Step by Step in Esperanto

Devo, duty. Povo, pozver. Volo, volition_y zvill.

Kie estas volo, tie estas povo. Granda parolo, sed mal-

granda volo. Kontraŭ volo de Dio helpas nenio. Devo vokas. Ĉies devo estas nenies devo.

Li estas sen volpovo. Fortvolulino. Ciopova, senpova, plen- pova, parolpova, penspova. Senvola. Volforto. Bonvolo (good tvill, benevolence).

Mi devas iri, I have-the-duty to-go. I must go.

It is my duty (I am-obliged_t am- bound_y need_y have) to-go.

Mi povas iri, I have-the-power to-go. I can go.

It is in my power (I am-able) to-go.

Mi volas iri, I have-the-will to-go. I will go. It

is my will to-go. I choose (have-a- mind_t mean_f am-willing_y zvish, want_f like) to-go.

ĉiu devas morti. Por ĉiu plezuro devas esti mezuro. Lernolibron oni devas ne tralegi, sed trastudi. Juĝanto devaa havi du orelojn. Mensoganto (liar) devas havi bonan raemo- ron. Kiu povas antaŭvidi ? Eĉ pinglo povas koron trapiki. Tri povas sekreti, se du estas for. Granda bono povas veni el. granda malbono. Hundo povas boji, eĉ kontraŭ la reĝo. Neniu konstruo povas esti sen bruo. Eĉ heliko (snail) povas flugi sur la vosto de aglo. Se la maro estas trankvila, ĉiu povas esti piloto. Ne voku diablon, ĉar li povas aperi. Inter pokalo (goblet) kaj lipoj multo povas okazi.^# Ne rapidu insulti, volu (have the goodness) aŭskulti.

Mi faras, kion mi devas (povas, volas). Mi laboras, ĉar rni devas (have to). Kiu devas, tiu povas. Ciu provas, kiel li povas. Vi povas, se vi volas. Kiu volas, tiu povas. Voli estas povi. Mi libertempas, kiam mi volas. Volu aŭ ne volu, elekto ne ekzistas.

Betonas: devas havi. Pardonas: volas forgcsi la malbonon. Libera: (a) povas fari, kion li volas; (b) ne havas edz(in)on.

" Ekzistas momentoj en la vivo, kiam vorto eĉ de malsaĝulo povas utili." " Jes, vere I Do parolu : mi aŭskulta3 1 "

Patrino: " Se vi deziras ludi la pianon, vi devas lavi la manojn." Fiiineto: " Sed mi tuŝas nur la nigrajn klavojn (keys) ! "

Kion oni povas havi en poŝo malplena ? (1191).

"Avino I Cu oni devas respekti blankajn harojn ? " " Kom- preneble, kara." " Do kial vi tinkturas (dye) viajn ? "

Mi devas engluti (sivallozv) ĉion, kion mia edzino diras." " Nu I Mi devas engluti ĉion, kion mia edzino kuiras (cooks) 1 "

(a) Kion oni povas fari, se oni havas plumon (broson, kreton, martelon, monon) ? Kion oni devas havi, se oni deziras skribi (aĉeti ion . . .) ? Kiam oni devas havi plumon ? . . .

(b) Why are you reading ? (Because I tvant to learn). Why don't you speak ? (Because I must think). Why must we wait ? (Because 1 carit attend to you now).

Ni volas diskuti la demandon. Vi devas suferi en silento. Oni povas pardoni al idioto. Complete similarly: volas konfesi, povas erari, devas instrui, volas fini, povas kredi, devas telegrafi, povas

esperi.

Use irt sentences six verbs ending in -i, preceded by volas, povas, devas (thus: ŝi volas dormi, ŝi povas dormi, ŝi devas dormi), and translate.

Mi devis iri, I had (zvas obliged, was bound) to go.

Mi povis iri, I could (zvas able to) go.

Mi volis iri, I chose (had a mind) to go.

Dekjara knabo devis verki (ivrite, compose) eseon pri la temo " Nia Hundo". Jen estas la eseo, kiun li verkis. " Nia hundo mortis."

Guvern?j/ino: " Kiam mi havis vian aĝon, mi povis respondi ĉiun demandon pri gramatiko (grammar)." Knabineto: Nu, fraŭlino, vi havis malsaman instruistinon."

" Mi estas la sola knabo, kiu povis respondi la demandon de la instruisto." " Kion li demandis ? " " Li demandis ' Kiu rompis la fenestron de la klasĉambro ?'."

Kien vi iras, kiam vi devas aĉeti ion (panon, legomojn, ĉapelon, vestojn, botojn) ? lerni muzikon (Esperanton) ? Kiam mi devas . . . , mi iras al butiko (bakisto, legomisto, ĉapelisto, tajloro, botisto, muzikinstruisto, Esperanta kurso (course of lessons).

Varianto: Kial vi iris al . . . ? (Mi iris al . . . , ĉar mi devis . . .)

Ne negatives the word it precedes (221).

Li ne povas iri, he is-not~able-to-go (=he cannot go).

Li povas ne iri, he is-able not-to-go (=he can avoid

going).