Universala Metodo

metaloza, metodoza, mieloza, misterioza, morvoza, mukoza, muskuloza,

nervoza, nuancoza, nuboza, oleoza, ombroza, ondoza, ozonoza, parfumoza,

pasionoza, pechoza, periodoza, pestoza, petroloza, pezoza, piloza, pintoza,

podogroza, poezioza, polvoza, pompoza, populoza, poroza, precoza,

pulpoza, pusoza, rabioza, radioza, reguloza, religioza, reumatismoza,

rezinoza, rigoroza, ritmoza, rokoza, rozoza, rustoza, rutinoza, sabloza,

saloza, sangoza, sentimentoza, seroza, silicoza, simetrioza, sinusoza,

skalioza, skistoza, skrofuloza, skrupuloza, slamoza, splitoza, spritoza,

steloza, stonoza, sturmoza, sukoza, sukroza, sulfuroza, sulkoza, sunoza,

supersticoza, talentoza, tinioza, trikinoza, truoza, ulceroza, varioloza,

veinoza, venenoza, ventroza, vermoza, vertebroza, vertuoza, vervoza,

vigoroza, viloza, vildoza, virasoza, volkanoza, voluminoza, voluptoza.

29

b. Verbo (mediate la substantivo)

Exempli

afecionoza, angoroza, audacoza, bonvoloza, ceremonioza, decoza, doloroza,

envidioza, favoroza, febroza, fervoroza, fumoza, furioza, gratudoza, hastoza,

hungroza, inflamoza, injenioza, iracoza, joyoza, judikoza, kalumnioza,

kompatoza, kriminoza, kulpoza, kurajoza, lumoza, meritoza, mizeroza,

moldoza, nebuloza, odoroza, ordinoza, pezoza, pluvoza, pudoroza,

respektoza, ruzoza, saporoza, shamoza, silencoza, simpatioza, tendencoza,

tumultoza, valoroza, violentoza, vivoza, zeloza.

Exerco 4

1. Kande nia kuzino venis adheme, el quik trovis la klefili quin el opinionas perdita.

Joyigita da tra trovo, el recevas sua plu frua gayeso; pro to el ludis ario da la famoza

kompozisto Mendelssohn.

2. En la sama tempo (samtempe) la ja extreme fatigita e hungroza detachmento esis

atakata de omna quar lateri da grandnombra trupi di sang-vida sovaji. Ici esis jorne

en ul embuskadeyo, e kande la maxim multi de nia brava soldati dormis sensorge,

la sovaji cirkondis silencoze ti. La konfuzeso di la detachmentani, kredanta su en

perfekta certeso, esis tre granda. Preske omna soldati esis mortigata, e nur kelke poka

de li povas eskapar (ad) tormentoza morto; nam ta sovaji kustumis ne quik mortigar

li kaptiti ma uzar lia korpi quale skopoplako por exercar sua habileso e certeso pri (di,

ad) la manuago di divers armi.

3. La barbisto iris por vidar kad il ne trovas ula radiko, apta por (ad) acelerar la risanigo

di la febroza vundito.

4. Tote egala ka to esas avantajoza o quon me konsilis a vu; vu esez avertata da (pro, per)

vua antea desprospero itere esar implikata en tala aferi!

5. Hiere siori e siorini acensis la videyoza monto B. Ili (la siori) sequis la rekta acenseyo

dum ke eli (la siorini) kun (sur) muli prenis (sequis) la voyo ordinara, ma multe plu

longa kam ita. Tamen eli advenis a la somito plu frue kam ili quankam eli devas

decensar de oli (la muli) preske 600 metri sub la suprajo.

6. En la halteyo vu vidos viri e virini qui prizentas (ofras) su por guidar vu. Ili postulas

de on kin franki, ed eli nur tri franki. Tamen me konsilas engajar nur ili; nam ili havas

plu granda konoci pri (di, ad) la interesiva monumenti dil urbo kam eli.

7. Sen esir remarkata da la policani la raptisti sucesis eskapar en lia refujeyo. Ma ibe

plura policani esis celinta su. Kande nun ti tranquile dormas, ici atakis samtempe la

dormanti quik pos audir la parolo de (di) sua komandanto: “La armi esez prontigata!”

La rapitisti kaptata da la timo esor quik mortigata, esis vinkata tre facile. Sen ke mem

un pafo esis facata, la rapisti rezignis pri (ye) fato.

8. La fabrikisto preparigas da ilua injenioro nova modelo di qua l’apteso ja esis examinata

e pruvata. Ol diferas en (per) kelka importanta detali de la antiqua(o).

9. Vu devas sorge atencar ka la laboristi obedias precize vua imperi: nam me tre dubitas

ka la muldo bone sucesos se nur irga mikra neglijo eventos.

30

5ma Leciono

A 19. Frazo sen videbla subjekto

Kelka lingui ne povas formacar tala frazi. Takaze li uzas preske sempre la pronomo dil neutro

(qua relatas kozo) quale nedeterminata subjekto. Ta nedeterminata subjekto (ol) ordinare ne

tradukesas en nia idiomo; ma on povas segun cirkonstanci tradukar ta ol di nacionala linguo

per nia ito o to.

Exempli

o Semblas ke il audas dicar la samo da plura personi.

o Nun komencas pluvar; pro to certe esas tre agreabla a ni balde esor en la vilajo.

o Suficas a me esar sana e bonhumora; vere me certe prizas posedar mono. Ma se to (=

posedar mono) ne esas posibla, me preferas la saneso al richeso.

Kompreneble, ta verbi povas uzesar anke kun determinata subjekto. Ma kelka verbi

nultempe havas subjekto, do esas sensubjekta verbi; p.e. jornas, nebulas, nivas, noktas,

oportas, pluvas, ventas.

A 20. Komparado

La partiklo dop kompariva vorto tradukesas sempre per kam. Do ni havas:

1. tam ... kam

2. quante ... tante o tante quante