Step by Step in Esperanto

Sur la ĉevaleto Rajdas sur ĉevalo Rajdas la knabeto (knabineto) Trans la mont^,# kaj valo. Rajdas li (si) sentime Hi, ho, hi!

For kaj malproksime; Sur ĉevalo rajdas li (si) !

Ciu-tag (-jar -monat -nokt)e. Tiumaniere, tiumomente. Aliloke, alimaniere, alivorte, bonvole, iumomente, kiuhore, propra- vole, ver-dire.

Anszver by adverbs ending in -e. Kiulingve vi parolas ? Kiuj parolas Estone ? Cu vi preferas dormi tage aŭ nokte ? Kiam vi matenmanĝas (vespermanĝas) ? la tagoj estas longaj ? la neĝo falas ?

ADVERBS FORMED FROM PREPOSITIONS

(a) Compare: Li kuris apud mi (preposition) (96); li kuris apude (near by) (adverb).

Li marŝis antaŭe (in front). Laboru antaŭe (beforeĥand), ludu poste (afterzvards). Ne staru ĉirkaŭe (all round). Dume (meanzvhile) paciencu. Atendu min ekstere (outside). Kontraŭe (on the contrary). Ili kantis kune (together). Venu kune kim (along zvith, together zvith) mi. Ĉi-kune (herezvith) mi sendas la monon. Sube (underneath) estas karbo. Ili loĝas transe (on the other side).

^#In verse the ending -o may be replaced by an apostrophe, thus : kat', katin', mont* (=kato, katino, monto). Por hom* inteli- genta, ĝi estas evidenta. The accented syllable remains the same.

(b) Malantaŭe mizero—antaŭe malespero I Nun promeso —poste forgeso. Antaŭe kion vi devas, poste kion vi volas. Forfluis infano kune kun la bano. Ekstere honoro, interne doloro. Bovo estas danĝera antaŭe, ĉevalo malantaŭe, malsaĝulo ĉiuflanke. Antaŭe intencu, kaj poste komencu.

Kial ne meti du komojn kune ? Car komparo (kom-paro) estas malagrabla.

Eleĵanto : oblonga besto, kun unu vosto antaŭe kaj unu malantaŭe.

" Kial vi portas la ŝtrumpojn kun la interno ekstere ? " " Car aliflanke estas truo."

Kiom da kruroj havas cevalo ? Dek du. Nome : du antaŭe, du malantaŭe, du dekstre, du maldekstre, kaj unu en ĉiu angulo.

" Vi malbona infano ! Kial vi batas vian etan fraton ? " " Car li trinkis la inkon, kaj poste rifuzis manĝi la sorban paperon, kiun mi donis al li."

Li: " Cu vi memoras tiun nokton, kiam mi konfesis al vi mian amon ? " Ŝi: " Jes, karulo." " Ni sidis kune tutan horon, kaj vi nenion diris. Ho ve ! tiu estis la plej feliĉa horo en mia vivo."

THE ENDING -EN

-EN (=zvard, -zvards, tozvards, in the direction of) is simply the accusative of direction (442) after an adverb of place. We have already used kieN (= AL kie) (=zvhither_y TO zvhere); tieN (=AL tie) (=thither, TO there).

Ien, somezjvhither. Nenien, nozvhither (2 Kings 5/25). ĉien, everyzjohither. Venu ĉi tien, Come here (hither). Aliloken, somewhere else. La hejmena vojo (or, La vojo hejmen), the homezjoard road.

Li iris (rigardis) antaŭen, forivards; ĉielen, heaventcards; ĉirkaŭen, all round; eksteren, (to) outside_t outwards\ enen, inter- nen, inwards\ flanken, to the side\ foren, malproksimen, to the distance\ hejmen, home(wards)\ malantaŭen, posten, backzvards, to the rear\ malsupren, suben, downwards\ maren, seawards\ mezen, to the middle; norden, tozvards the north\ orienten, to the east_y eastwards\ supren, upwards\ transen, towards the other side\ valen, towards the valley.

Kiu tro alten svingas, nenion atingas. ĉiam antaŭen ! Kun Dio ĉien; sen Dio nenien. Liberulo iras (tien), kien li deziras. Li tenas la nazon supren ! Kien iri ? (504).

54$< Butiho : loko, kien oni eniras kun mono kaj eliras sen mono.

" Kial la kato suprenlevas la voston ? " " Car la vosto ne povas levi la katon."

" Mia edzino neniam demandas, kien mi iras.° " Mi tute komprenas. Mia edzino same akompanas min ĉien."

Kial vi ne iris hejmen ? " ^{4 4} Car mia edzino estas furioza." " Kial ŝi furiozas ? " " Car mi ne iris hejmen."