Фаўст

Раней падземныя хваліў я сілы,
Цяпер імкнуся ўславіць небасхілы.
Ты на нябёсах, вечная, натхнёная,
Трохвобразная, трохімённая —
Дыяна, Луна і Геката^{191},
Народ мой уратуй ад супастата.
Ціхапраменная, усюдыісная,
Ты летуценная, ты непахісная,
Моц пакажы сваю, бо час прыспеў
На ворагаў абрушыць грозны гнеў.

Маўчанне.

Пачута ўжо мальба
Гаротнага раба:
Геката ў гонар згоды
Мяняе рух прыроды.
Бліжэй, бліжэй — о, ўжо і блізка
Срабрысты бляск начнога дыска,
Багіні прамяністай трон —
Як сімвал гневу ззяе ён.
Не набліжайся, грозна-ўладны шар:
Зямлю і мора спаліць твой пажар.
Вядома ўсім, як часта чары, скокі
Фесальскіх ведзьмаў, чарадзеяў
Уніз скіроўвалі твой лёт высокі
Да спраў ліхіх, нядобрых дзеяў.
Цямнее шар… яшчэ… яшчэ…
І раптам — іскры, гром і стрэлы,
Штось па зямной кары сячэ! —
Чаго ж я стаў, нібы здранцвелы? —
У ногі, раб! — ты вінаваты:
Бяду наклікаў іменем Гекаты.

(Падае ніцма.)

Фалес

Што не прымарыцца Анаксагору?
Што з ім такое? Ўпаў. Глядзіць угору.
Па-рознаму на ўсё глядзім мы
У гэтыя вар’яцкія гадзіны:
Ён бачыць шар, а мне здаецца,
Што месяц не крануўся з месца.

Гамункул

Зірні на месца, дзе было
Нядаўна карлікаў жытло.
Упала з месяца скала,
І ўжо не стала там жытла.
Сам бачыў я, як са свяціла
Ляцела глыбіна і як змясіла
Сяброў і ворагаў яна.
Мяне, аднак, хвалюе тая сіла,
Якая ў творчых дзеяннях відна
І воляю зямлі й нябёсаў
Будуе тысячы уцёсаў.

Фалес

Тут толькі здані, патарочы!
Няхай іх прыме пыл і гразь!
І добра, што не ты іх князь.
А ці не лепей нам замест
Пустых дыскусій зведаць фэст.

Выходзяць.

Мефістофель (прадзіраецца з другога боку)

Як цяжка па крутых гарах цягацца,
Як хочацца ўдыхаць смалісты водар Гарца!
Ах, мілы Гарц, туды адкрыта
Я сцебануў бы наўскапыта;
Аднак я ўведаць быў бы рады,
На чым усё ж сыны Элады,
Не маючы ні серкі, ні смалы,
Патэльні грэюць і катлы.

Дрыяда

Магчыма, дома ўвішны ты і ўпарты,
А ў нас дык проста смеху варты.
Чым выгаворваць злосныя намовы,
Святыя ўшанаваў бы ў нас дубровы.

Мефістофель

Пакінуты аднойчы родны край
І чорту дарагі, як богу рай.
Што за пачвара там гняздзіцца
Трайная? Мо ў вачах траіцца?

Дрыяда

Там фаркіяды! Падыдзі! Кабеты
Ў эстэтыку ўвядуць і ў этыкеты.

Мефістофель

Чаму б і не? Мне хараство ўласціва!
Эге! Тут болей дзіва чымся піва,
Агіда сутаргай мне зводзіць пысак.
Лепш здохнуць, чым яшчэ хоць раз
Такіх убачыць адалісак,
Такіх страшыдлаў і зараз.
Ды гэта проста — як кашмар!
Падумаць толькі — тых пачвар
Яшчэ й антычнымі завуць!
Мы выспяткамі з пекла прэч
Прагналі б гэтакіх старэч! —
Бы кажаны, пішчаць, сапуць.

Фаркіяда^{192}

Падайце вока мне, зірну я,
Хто гэта ў госці ўжо шыбуе.

Мефістофель