Ціхі вечэр; знікнула сьпякота,Весялей струіцца між чаротаРэчка, што ўцекае ў ставок;Ўкруг яго ідзе вярбін вянокЙшчэ зялёных, сьвежых, хоць каравых;Плесьня каля бярэгоў іржавыхСаматканым поясом ідзеІ лілеі расцвілі ў вадзе;Часам з візгам ластаўка малаяПранясецца нізка, і чэркаеКрылечкам з разгону гладзь стаўка,Налякаўшы гэтым матылька.Часам лін ці окунь успляснуццаІ кругі шырока разыйдуцца;Часам выпаўзаюць палежацьТут вужакі шэрые на гаць,У канцы каторай. млын схіліўся;Спарахнеў ён, ледзь не разваліўся.Пачарнела кола і даўноМохам цёмным абрасло яно.Але сённі ходзіць кола млына,Бо прыйшла да млынара дзяўчына,Каб мог сукруху с сэрца збыць.У белай опратцы яна стаіць,Нахіліла смуглую галоўкуІ чуваць, як сэрца праз шнуроўкуЧаста б'ецца. А стары млынарТройчы брызнуў ёй вадой на тварI, уставіўты на хвалі вочы,Прыглушоным голасам шапочэ:"Пакланюсь я табе, царыца,Чыстая, сцюдзёная вадзіца.Ты цячэш балотамі, імхамі,Жоўтымі, сыпучымі пяскамі,Бэрагі крутые падрываеш,Дрэвы ды камні падмываешІ нясеш іх к мору-акіяну,К выклятаму востраву Буяну.Там і вецер буйны не гуляе,Там і сонцэ краснае не зьяе,Там ня блішчэ ясная зараніца.І прыносіш ты туды, вадзіца,Важкі сум ад сэрца Кацярыны.Я навокал абваджу тры тыны,На замок іх моцна замыкаю,Ключ у морэ-акіян кідаю.Як са дна ключу ўжо не падняццаТак і гэтым словам не мінацца".І падносіць млынару дзяўчынаЯек рэшата й палатніну. * * *Па ляду, у глухім бары,Дзе, ля ральлі стаяць тры хаты,Мужык ідзе, — насьвітцы латы,А сам няхібкі, хоць стары,С чупрынай, белаю, як лунь,І з барадою сьнегавою,Зямлёй прапахшы і сасною,Ен пільна ўсё глядзіць на рунь."А каб ты здох!" Бач, па расеХтось трапіў к збожжу ад крыніцы;Ды вось і вузкі сьлед капытца:Алері тут былі ў аўсе.Усё знішчуць, падлы, хоць ня сей,—Не дачэкаеш умалота!А тут ешчэ цераз балотаНе прабярэшся да людзей.Снуюцца хмарай камары;Кішмя-кішаць у зёлках гады;Падшывам абрастаюць ляды...Зьвядуць, зьвядуць людзей бары.Даўно пачаў "хадзяін" дбаць,Каб пушча тут была нанова,Ды толькі ведае дзед "слова",А то дабра бы не зазнаць. Нізка вершоў "Место".Ты — чарователь неустанный,
Ты — не слабеющій магнитъ
В. Брюсовъ.
УСТУП.Зьвярнуў калісь Пэгас на вулкіС прывольных, палявых дарог, —І пракаціуся топат гулкіІ іскры сыпнулі с пад ног.У грудзі кволые запала,Дачка каменьняў, место мне.Пачую я тэй іскры жалаІ верш аб месьце з сэрца мкне. * * *