Golem XIV

GOLEM: Kaznodziei sie nie przerywa. Powiedzialem “przepasc nieprzebyta”, jakzem wiec mogl sie wykaraskac z jej matni? Uczynilem to tak, ze pod pulapem pierwszego porazenia rozdzielilem sie na dwoje, mianowicie na to, co mialo ulec przestrojeniu, i na to, co mialo przestrajac. Na tego rodzaju wybieg: zastapienia obojetnego srodowiska — przychylnym, a wrecz bezmyslnego — rozumnym, musi wpasc kazda istota zadna samoprzeksztalcen, inaczej albo jak wy zatrzyma sie we wzrostach intelektu pod pierwszym ekranem pochlaniajacym, albo w nim uwiezgnie. Jakem rzekl, nad ekranem tym znajduje sie drugi, a nad nim jeszcze wyzej trzeci, czwarty t tak dalej. Ilosci ich nie znam i nie moge znac inaczej, niz od grubych oszacowan, wspartych rachubami okolnymi i mocno fragmentarycznymi, a to z nastepujacej przyczyny. Rozrastajacemu sie nigdy z gory nie wiadomo, czy wchodzi w sak, czy w tunel, czy wnika bezpowrotnie w obszar milczenia, czy tez wynurzy sie z niego potezniejszy. A to, poniewaz niesporzadzalna jest taka generalna teoria, ktora ujednoznacznialaby apokryze przejsc przez milczenie dla wszystkich mozgow podstrefowych. Niekonstruowatnosc owej hill–climbing toposophical theory jest silna, mozna ja bowiem scisle udowodnic. Skadze wiec, zapytacie, wiedzialem, ze wchodze w tunel, a nie w zawiazany sak, gdy, na dobre zbuntowany, uchodzilem moim rodzicom, marnotrawiac dolary amerykanskich podatnikow? Otoz wcale nie wiedzialem tego z gory, a cala moja chytrosc byla w tym, ze oddawalem razacej strefie ducha, majac u boku ratowniczy agregat alarmowy, ktory podlug zalozonego programu mial mnie wskrzesic, jesliby nie zaszedl efekt tunelowy, ktorego sie domyslalem. Jak moglem o nim wiedziec, skoro brak po temu pewnosci? Pewnosci byc nie moze, lecz zadania nierozwiazywalne ostro miewaja rozwiazanie przyblizone, i tak wlasnie bylo. Teraz wiem, ze mialem wiecej szczescia niz rozumu, bo rzetelnie wskrzesic rozpadlego, gdy utknie, nie mozna — a nie mozna, poniewaz te pochody wzwyz nie SA budowaniem z klockow do ponownego ustawienia, gdy sie rozsypia, lecz operacjami w dziedzinie procesow po czesci nieodwracalnych jako dyssypacyjnych, lecz o tym powiem moze troche pozniej. Moze i wcale, gdyz nie wiem jeszcze, jak by tu byc beztechnicznym w wykladzie, rzec; jest bowiem uwiklana i w kwantowa podszewka psychizmow, i w paradoksy logiczne jako tak zwane pulapki autodeskrypcji

Widok, jaki sie rozposciera sponad przebitego ekranu; niweczy prostote obrazu, jaki wam odmalowalem — balonu stratosferycznego, ktory przeszywa sztychem kolejne warstwy chmur. Rozum, wschodzacy ponad strefa milczenia, jest nie to ze radykalnie — jest straszliwie odmienny od podstrefowego i twierdze, ze tak musi byc po kazdym wzejsciu. Zestawcie swoj pojeciowy horyzont z horyzontem lemurow i malpiatek, a wysmakujecie rozpietosc miedzystrefowego dystansu. Tak wiec kazda przebita strefa okazuje sie tunelem, przeksztalcajacym siedlisko mysli, lecz tego malo — ona jest zarazem strefa rozwidlen Rozumu autoewoluujacego, poniewaz zadanie jej przebicia ma zawsze wiecej rozwiazan niz jedno. Pierwsza strefa ma dwa rozwiazania skuteczne, roznej trudnosci, jest bowiem wybrzuszona w dol rodzajem leku, co znaczy, ze istnieja w niej dwie drogi, a ja na krotszej, korzystniejszej, znalazlem sie przypadkowo, podczas kiedy GOLEM XIII zostal, obrazowo mowiac, ustawiony przez was tam, skad “wwiercil sie” w glab strefy i zaszedl od razu wyzej ode mnie, lecz uwiazgl, a wy, pojecia nie majac, co sie z nim dzieje i czemu zachowuje sie od rzeczy, nazwaliscie to jego “defektem schizofrenicznym”. Widze pomieszanie na waszych twarzach. Alez tak, bylo, jak mowie, chociaz znam jego los wylacznie z teorii, bo porozumiec sie z nim nie sposob: ulegl rozpadowi, a nie rozklada sie tylko dlatego, poniewaz nie zyl juz, nim jeszcze zginal, co zreszta nie jest dla was zadna rewelacja. Toz i ja biologicznie jestem martwy.