Step by Step in Esperanto

(b) Remember that, except to show motion towards (444), prepositions do not take the accusative after them (347d). Use the following prepositions (1) with the nominative (i.e., not followed by n), to show position, (2) with the accusative, n, to show motion towards: (mal)antaŭ, apud, ĉirkaŭ, ekster, en, inter, kontraŭ, post, preter, sub, super, sur, tra, trans.

(c) Plus and minus, as mathematical synonyms of kun and sen, may perhaps be regarded as prepositions.

938. After a preposition ending with a vowel (ĉe, de, je, pri, pro, tra) la may be written l’. See remarks on de l’ (46), which apply to all. Why not da l’? (694).

The Verb-Ending «-u» (II)

939. The ending ‑U is used with all persons and numbers. Venu (=vi venu), (You) Come (70). Li venu, Let him come! May he come! He is to come! Mi pensu, Let me think! I must think! Ili ne kantu, Let them not sing! Tiel estu! So be it! Vivu Esperanto! Dio vin benu! Dio kompatu!

(a) Ni laboru kaj esperu! Li ripozu trankvile! Ĉiu rapidu aŭdi, malrapidu paroli, malrapidu koleri. Se iu ne volas labori, tiu ankaŭ ne manĝu. Eĉ oston senviandan onl proponu ambaŭmane.

(b) Kiu rompis, tiu pagu. Kiu min amas, tiu min sekvu. Kiu donis garantion, tiu pagu la ŝuldon. Kiu kaĉon (porridge, pap) kuiras, tiu ĝin manĝu.

(c) Kiu bone sidas, ne ŝanĝu lokon. Kiu timas bestaron, ne iru arbaron. Kiu aŭdis unuan, aŭdu ankaŭ la duan. Kiu amas honoron, amu ankaŭ laboron. Kiu rompis la glason, ordigu la kason (till).

(d) Alia vin laŭdu, sed ne via buŝo; fremdulo, sed ne viaj lipoj. Matene semu vian semon, kaj vespere via mano ne ripozu. La suno ne subiru sur via kolero. Lerneja sekreto ne iru al gazeto. La lipoj ne montru, kion manĝis la buŝo. Bona estas fremdlando, sed aliaj tie loĝu. Se ezoko piiĝis, gobio (gudgeon) ne dormu.

(e) Dancu diabloj, sed ne en mia arbaro. Sidu lango malantaŭ la vango. Ne iru fadeno antaŭ kudrilo. Post mia malapero renversiĝu la tero (renversi, turn upside dawn, overthrow).

940. “Ne faru tian bruon, kara.” “Kian bruon mi faru, do?”

Aŭtoro: “Diru al mi senkaŝe: Kion vi opinins pri mia lasta libro?” Amiko: “Ho, ne! Ni restu amikoj.”

Vilaĝano, al apotekisto; “Skribu klare, kiun medikamenton trinku la edzino, kaj kiun la bovino. Mi ne donu la malĝustan al la bovino!”

Sur telero kuŝas kvin ovoj. Kiel dividi ilin infer kvin knaboj, tiel, ke ĉiu knabo ricevu ovon, kaj tamen unu ovo restu sur la telero? (1191).

Urba konsilantaro en Irlando faris la jenajn rezoluciojn: (1) Oni konstruu novan juĝejon. (2) Oni uzu la materialon de la malnova juĝejo, por konstrui la novan. (3) Oni ne malkonstruu la malnovan juĝejon, ĝis la nova estos finita.”

941.

Jen en rondo tie ĉi
Ĉiuj kune kantu ni!
Unu, du: du kaj tri
Ĉiuj kune dancu ni!

942. Nos Galan (Kimra kanto: “New Year’s Eve” )

Baldaŭ mortos jaro nuna,
Morgaŭ venos nova, juna;
Ni renkontu ĝin sen ploro—
For mizero, for doloro!

Eble ĝojo kune venos,
Eble multo nin ĉagrenos:
Tamen, kun espera koro
Ni salutu ĝin en ĥoro.

Timo pri la morgaŭaĵo
Estas pura malsaĝaĵo;
Ĉiu do senzorga estu,
Novan jaron gaje festu.

Parolu nun

Se vi ŝatas ies farojn,
Ne atendu longajn jarojn,
Ĝis li venkos ĉiajn barojn
Ĉe la tasko.

Jam nun sonu via vorto
Kuraĝiga. Pli da forto
Havos ĝi, ol—post la morto
Flora fasko (bundle).

Kiam li en ĉerko kuŝos,
Via helpo ne lin tuŝos,
Nek al plua peno puŝos
Danka vorto.

Sonu nun la laŭd’ amika!
Vana estos plej efika
Epitafo retorika
Post la morto.

943. (a) Kompletigu la frazojn: Li memoru, ke … Ni supozu, ke … Kial ŝi kredu, ke …?