Step by Step in Esperanto

661. (a) With the roots aŭskult, batal, blov, demand, direkt, fajl, falĉ (mow), fend (split), fiks, friz, invit, konduk, kurac, pren, pres, raz, rem, rikolt, seg (saw), solv, sonor, ŝtop, ŝraŭb (screw), tond, trik, translate: Bell, bellows, card-of-invitation, cleaver, curlers, enquiry- form, file, helm, knitting-needle, oar, plug, printing-press, razor, reins, remedy, saw, scissors, screw-driver, scythe, sickle, solvent, telephone- receiver, tongs, vice, weapon. (For bellows, curlers, reins, scissors, tongs, see par. 39 (footnote).)

(b) Akr-(aper- buter- digest - dorm - sendolor - senfebr - (febro, fever) - ĝust - halt - (nuks) krev - kviet - pint - regul - san - sensent- (birdo)tim- (pied)varm‑)igilo.

(c) Ilo, ileto, tondilego, sonorileto. Direktilisto de ŝipo. Defluilo de tegmento. Enkudriligi fadenon.

(d) ĉu fajlilo estas glata aŭ malglata? Kiel oni tenas tason? Por kio oni uzas viŝilon? blovilon? ŝlosilon? kudrilon? Kion oni uzas, por tranĉi panon? tondi harojn? blovi fajron? movi boaton? fari rektan linion? sanigi februlon? Kion oni uzas, kiam oni eltiras korkon el botelo? enigas ŝraŭbon en lignon? senpolvigas tapiŝon? Kiu estas pli akra, razilo aŭ tranĉilo? Kiu havas flugilojn? frizilojn? presilojn? naĝilojn? Kiun skribilon oni uzas por leteroj? Kiun korektilon oni devas uzi por malbona infano? Kiun kuraĝigilon- por bona? Kiujn manĝilojn oni bezonas por tagmanĝo?

«Per»

662. PER (prep.) = by means of, with, by. Ni mordas per la dentoj. Ni flaras per la nazo (vidas per la okuioj, aŭdas per la oreloj, palpas (feel) per la fingroj, gustumas per la palato). Ĉerpi akvon per kribrilo, to draw water with a sieve. Peranto (peristo, perulo), middleman, agent. Cp. Reply per bearer.

663. Per Esperanto la mondo fariĝas unu granda rondo familia. Mi povas marŝi per helpo de (pere de) bastono. Sur la nigra tabulo oni skribas per kreto; sur papero per plumo, krajono, aŭ paŝtelo; sur sablo per bastono; sur ardezo per grifelo (slate-pencil). Ŝi kombas la harojn per arĝenta kombilo. Per hakilo ni hakas; per segilo ni segas; per fosiloni fosas; per kudrilo ni kudras; per tondilo ni tondas. Per Esperanto ni kontaktas la penson de la tuta mondo; ĝi estas tutmonda komprenilo.

664. Parenco per Adamo. Ne karesu per mano, karesu per pano. Per vorto ĝentila ĉio estas facila. Bela per vizaĝo, sed ne per saĝo. Per lango (li) flatas, per mano batas. Trafi du birdojn per unu ŝtono. Komenci per ŝteletoj, kaj fini per ŝtelegoj. Nutri per promesoj. Kontraŭstari per ĉiuj fortoj. Teni iun per forta mano. La amaso (crowd) malsaĝa juĝas per okulo, ne per kapo. Per promesoj estas pavimita (paved) la vojo al la infero.

665. Batas: Tuŝas forte kaj malelegante per mano aŭ bastono. Diras: montras per vortoj, kio estas en la kapo aŭ en la koro. Flaras: trinkas la odoron per la nazo. Kisas: montras amon per liptuŝo. Nazo: la parto de la vizaĝo, per kiu oni tuŝas la florojn. Reto: truoj kunligitaj per ŝnureto.

666. Per kiu litero oni faras juvelon? (Per L). —— Kial vi amas tiun kantiston? Ĉar li estas ĉarma persono (per sono!).

“Kion fari, por telefoni?” “La afero estas tute simpla. Prenu la aŭskultilon per unu mano, kaj parolu per la alia.”

Kial vi ne atentas? Per linu orelo vi aŭskultas al mi: per la alia vi rigardas tra la fenestro!

“Rigardu! La kato lavas la vizaĝon per la piedoj!” “Ne, panjo. ĉri lavas la piedon, kaj viŝas ĝin per la vizaĝo!”

Profesoredzino: “La infaneto trinkis la inkon. Kion fari?” Profesoro: “Skribu per krajono, do.”

Instruisto: “La skribo de via°hejma tasko tre similas al tiu de via patro.” Fred: “Jes: mi skribis ĝin per lia plumo.”

“Kiel vi kapablas legi kaj manĝi samtempe?” "Ho, tre simple! Mi legas per unu okulo, kaj manĝas per la alia."

667. Dum mia tuta vivo mi estis kvazaŭ knabo ludanta sur la bordo de la maro, kaj de tempo al tempo min amuzanta per trovo de ŝtoneto pli glata aŭ konko pli beleta, ol aliaj; dum antaŭ mi, tute ne esplorita, kuŝis la granda oceano de la vero.—(Newton). (Interesa konk-ludo, ĉu ne?).