423. If a grammatical ending is added (making a compound word), use a hyphen. La ĉi-tiea kutimo, the custom of this place.
424. “Por via nasktago (birthday) mi donas al vi — jen! — perlan kolringon.”
“Sed, patro, perloj signifas larmojn.”
“Ne timu, kara; la perloj sur ĉi tiu kolringo estas falsaj.”
425. Tiu … ĉi tiu (in contrast) = the former … the latter (the last-mentioned).
Jen Gertrudo kaj Mario: ĉi tiun (M) mi amas, sed ne tiun (G).
Venis Rozo kaj Lilio: tiu (R) kantis, ĉi tiu (L) ne.
426. But when not contrasted with ĉi tiu, tiu = the latter, the other one (not the subject).
Kiam A parolis kun B, tiu diris … When A conversed with B, he (B) said ….
A parolis kun B kaj lia (or, ties) (=B’s) wife. (For his own wife see 832).
More Prepositions
427. ANTAŬ = before, in-front-of (time or place).
Antaŭ ĉio, first of all.
La antaŭo, the front;
antaŭa, previous, former;
antaŭas, precedes.
La antaŭlasta (penultimate) silabo.
Antaŭ la domo staras arbo. Ne laŭdu la tagon antaŭ la vespero.
Kiu insulo estis la plej granda en la mondo antaŭ la eltrovo de Aŭstralio? (1191).
Profesoro staris antaŭ la fajro. Li rigardis ovon, kiun li tenis en la mano.
En kaserolo (saucepan) sur la fajro estis lia poŝhorloĝo (watch: horloĝo = clock).
428. (a) In the Esperanto alphabet “g” comes before “ĝ.”
Hold it in-front-of the donkey’s nose. The change is-taking-place (okazas) before our eyes.
Winter comes before spring. Await me in-front-of the theatre.
(b) Antaŭpagas, prepays;
antaŭjuĝas, pre-judges;
antaŭparolo, preface;
antaŭvido, foresight;
antaŭtempa, premature.
Antaŭ-aranĝ(-avert - dank - dir - ir - met - ripet - sent - tim - zorg)as.
Antaŭ-ĉambr(-mast - part - sign - tuk - vesper)o.
(c) … estas (fluas, flugas, iras, kuŝas, marŝas, pendas, restas, sidas) antaŭ la arbo (heĝo, kurteno, lernejo, preĝejo, reĝo, tablo, urbo).
429. POST = after (time or order). Post laboro venas ripozo. Ludo post laboro. Sunbrilo post la pluvo. Ripetu post mi.
Post konfeso venas forgeso. Post la batalo preĝo ne helpas. Bona ideo post la pereo. Saĝa hundo—post la vundo. Tio estas mustardo post la manĝo. Post brua vento, subita silento. De guto post guto disfalas granito. Post vetero malbela brilas suno plej hela.
Post sufero venas prospero. Hako post hako estas la plej efika atako.
430. Juĝisto rigardis kopion de dokumento, kies originalon oni perdis.
Li demandis: “Ĉu vi faris la kopion post aŭ antaŭ la perdo de la originalo?”
Kiu numero[46] venas post 9? antaŭ 3? Kiu monato venas post Februaro? post Oktobro? antaŭ Januaro?
431. Post may also mean behind (place).
La hundo kuras post (after or behind) la kato. Mi observis lin de post (from behind) arbo.
But it is more usual to translate behind by malantaŭ. Rigardu post (or, malantaŭ) vi.
(a) Kaŝu vin post (malantaŭ) la heĝo. Li staras malantaŭ (post) la pordo. Estas araneo malantaŭ la bildo. Malantaŭ la nuboj brilas la hela suno.
432. Postmorta, post mortem.
Postrestas, remains behind.
Postrikoltas, gleans.
Postskribo, postscript.
Postvivas, survives.
Posta, posterior, following, subsequent;
la posto, the back, reverse.
Plej posta, hindmost.
433. Before an expression denoting length of time antaŭ = ago.
Antaŭ du tagoj, two days ago.
Cp. Post du tagoj, after two days, in two days’ time.
434. (a) “Kie estas via patrino?” “Antaŭ du horoj ŝi foriris por triminuta vizito al amikino.”
(b) One minute ago. Two days ago. Three weeks ago. Four months ago. Five years ago. Some (kelka) time ago.
In a few days. After many months.
435. ClRKAŬ = (round, around).
Ili sidas ĉirkaŭ la tablo. Ŝia brako estas ĉirkaŭ la talio (waist) de la patrino.
Ĉirkaŭas, surrounds; ĉirkaŭa, surrounding.