Step by Step in Esperanto

(d) La poeto: “Estas poezio (poetry) en ĉio.” La redaktisto (editor): “Jes, la korbo sub mia tablo estas plena de ĝi.”

255. Agreement of Adjective & Noun (contd.)

florO bluA bluA florO

librO bluA ruĝA florO

--------------------- --------------------

florO kaj librO bluAJ bluA kaj ruĝA florOJ

--------------------- --------------------

(2 bluaj: 1 floro, 1 libro; 2 floroj: 1 blua, 1 ruĝa)

256. (a) Bona patro kaj filo, a good father and a son. Patro kaj filo bonaj, a good father and (a good) son. Pano kaj varma lakto, bread and hot milk. Pano kaj lakto varmaj, bread and milk, (both) hot.

(b) Viaj infanoj estas sanaj. Kaj lia, And his (child). Kaj liaj, And his (children). Mia ne (estas), Mine is not. Miaj ne, Mine are not. Mi restas via (amiko). Ni restas viaj (amikoj). Tio (=tiu diro) estas miaj pensoj.

257. (a) Li estas kun knabO kaj knabinO AnglAJ. Lia edzino kaj lia filino estas malsanaj. Kiaj estas via patro kaj via frato (la patro kaj la frato viaj)?

(b) La letero estas inter la ruĝA kaj la bluA librOJ. La valo estas inter la alta kaj la malalta montoj. La Malnova kaj la Nova Testamentoj. Li estas inter du knaboj: Angla kaj Skota. Ili estas edzinoj lia kaj mia.

The «kial» Family ( Motive )

258. ‑AL = “for … reason.” Cp. “reAL reason.”

• KIAL, for what reason, why, wherefore, on what grounds?

• TIAL, for that reason, therefore, so, accordingly, that is why.

• IAL, for some reason (or other).

• ĈIAL, for every reason, on all grounds.

• NENIAL, for no reason, without any reason, on no account.

Kial?Why?Kial ne? Why not? Tial, therefore (stronger than do). La kialo (or tialo), the reason why, the why and the wherefore.

259. Ial mi ne estas tute feliĉa. Kial, mi ne scias. Ŝi estas malfeliĉa, kaj tial ŝi ploras. Kial vi ne respondas? Ne ridu nenial! Kial la dornoj vivas, sed la rozoj mortas? Mi amas vin ĉial.

260. Diru al mi, patrino: se miaj fingroj estas samaĝaj, kial ili ne estas samlongaj?

Muzikisto: “Kial la bebo ploras, kara?” Edzino: “Nenial! Mi nur kantas al ĝi unu el viaj lulkantoj (lullabies, cradle-songs).”

261. Mi soifas, kaj tial mi trinkas. Mi vidas, … kredas. La suno brilas … ĝojas. La bebo dormas … silentas. Vi vokas … venas. Mi malsatas … manĝas. La hundo bojas … timas. Li laboras … progresas. Li estas feliĉa … kantas. Vi ne semas … ne rikoltas.

262. ĈAR, because, for, since, as (in this sense). Li estas mia onklo, ĉar mia patro estas lia frato.

(a) Vary 261 thus: Kial vi trinkas? (Mi trinkas, ĉar mi soifas).

263. More Verbs with «al»

dankas, thanks

kredas, believes

krias, cries (out)

mankas, is lacking

permesas, permits

similas, resembles

Mi dankas al vi, I am-thankful (give-thanks) to you, I thank you.

Kio mankas?What is missing? Mankas al mi mono, I lack money.

Mi obeas al la edzino, I am obedient to (obey) my wife.

Permesu (al mi)!Allow me!

Li similas al ŝi, he is-similar-to (resembles) her.

264. Ne kredu al orelo, kredu al okulo. Bona filo obeas al la patrino. Infano ne krias, patrino ne scias. Vivo sen modero kondukas al mizero. La sono de Esperanto tre similas al la sono de la Itala lingvo.

(a) Li balbut-(fid- flustr- gratul- help- instru- kred- kri- telegraf- vok)as al ŝi.

265. Li plaĉas (ne plaĉas) al ŝi, He is (isn’t) pleasing to her=she likes (doesn’t like) hint. Teo tro varma ne plaĉas al mi, I don’t like tea too hot. Al ĉiu besto plaĉas ĝia nesto. Kiu flatas al ĉiu, plaĉas al neniu.

(a) Enigmoj. Kial virina kiso plaĉas al poeto? ĉar ĝi estas inspiro (in-spiro)! Kial kakto ne plaĉas al vi? ĉar ĝi estas tropika (tro-pika)!