Мой гай дубовы

я радуюся ад таго што

ходзіш дзеля мяне ты

ідзеш насустрач прыгодзе

якая была

альбо не была

а магла і адбыцца

з трыма галубятнікамі

п’янымі

у пустым гразкім завулку

што сыра імгліцца

і нічога ты не разумееш

ні таго што са мной ідзеш поруч

але

для мяне цёмнай ноччу

твае міны нязграбныя жэсты

і не баючыся нічога ідзеш ты

не тое што ты — а не хтосьці

важна што йдзеш

дзеля мяне такі моцны

што

дзеля мяне такі важны і ўзнёслы

што

дзеля мяне такі ўжо дарослы

мой гладыятар са школьнага балю

ПЕРШЫ ПРЫХОД

спярша было па-дурному

чаму — здагадайся

ты ўсміхалася кветкам

кветкі мне

я табе ўсміхаўся

за акном стаяў шэры дзень

хату

дождж здаецца ахутваў

а ў пакоі трывожна напята

як у баладах

усё было яўнае дома

нашто сваё першае ўкладваць

у сказ у якім усё сцёрта вядома

паглядзела на маятнік

магніціцца ціша замшавым ценем

вагаешся

ісці — не ісці

ужо — ці яшчэ не...

падае падае слова

і чыесь вершы

а потым клавіш першы

абудзіў піяніна

кветкі прапалі

гадзіннік спыніўся

і не было ўжо нічога ў пакоі

я зноў паўтараю іграю

пласціпку светлых мелодый

і дзякую

дзякую

за першы прыход твой

ВЫПУСКНІЦА

калі маладосць калышацца

і напінаецца

пад звон каруселі

калі плыве пад ветразем

надзьмутым пругка

ружа вятроў у валасах

і ружа вуснаў

параўноўваю

археалогію ікаравай тугі

з галоўкай касмічнай ракеты

ведаю

напачатку былі птушкі

а сёння лячу ў блакіт

напачатку былі птушкі

напачатку была младосць

напачатку было каханне

калышу калышу

вачамі свет

зоркі сцягваю ўніз

кіўком галавы

і касу з кручком

ізумруднай какарды

закідваю ў плынь юнакоў

пад вербамі і каштанамі

сябе адкрываю

у выбухах свядомасці

тварам да твару

у абстрэле паглядаў позіркаў слоў

раздваеннях свядомасці

у падабенствах

са спалохам у запытанні

ці гэта Я учарашняя

адкажы

якая ўсё-ткі Я

аднак іду ў ваду

якая ўсё глыбее

божа дай мне малю

пясчанае дно

і празрыстую плынь

і блакіт

у якім ты цяпер

я з атэстатам сталасці

іду насустрач смутку

іду ў няволю вольнасці

веру ў верны выбар свету

што будзе люстэркам

маёй усмешкі

БЫЛО ТОЕ ДАЎНО I НЯПРАЎДА

раўнадушна

з холадам вонкавым абмінаючы

абмацваеш мяне ты вачыма

нават не скажаш мне:

                                 дзень добры

нават не скажаш:

                          да пабачэння

рэдка пырхне слова

між табою і мной

на кажановых крылах

а зданяў іглістых ядловец

раніць заўсёды даткліва

мая панурая

пятнаццацігадовая

а бурклівая

адно як заснеш

калі мяне няма для цябе

і ты перапоўнена

снамі

углядваюся я ў цябе потайкам

і знаю

а я

перш чым прачнуся

перш чым сны растварацца

рана

рана

чую як туркочуць маторы

не казалі сабе мы: дабранач

не скажам сабе: дзень добры

ашукваем мы прахожых

вуліца

дом

бакавушка

кажуць: якія чужыя якія варожыя

толькі сябе ашукаць не можам

дачушка

.........................

у назве гэтага верша

найбольшы боль і скарга

паслухай:

было тое даўно і няпраўда

САМОТА

часам надарыцца гэтакі дзень

абвяшчэння самоты

калі насуперак самой сабе

хочацца выйсці

пачаставацца цішай

ды дзе знайсці

такую сцяжыну

якую б хтосьці не пратаптаў

і каб нават уласны мой след

мяне даганяючы

не грукатаў за плячыма

дзе адшукаць такую глуш

і такую пустыню

каб не цягнуўся за мной

нават мой цень

маё рэха

маё імя

дзе знайсці мне месца на зямлі

у якім адно сябе пачую

вызваліўшыся

з зелені і архітэктуры

так бы хацела прысесці

сама ля сябе

у непарушнай цішы

распусціць валасы

мовіць адно пра сябе

і толькі сябе слухаць

нават ты

адыдзеш тады ад мяне

будзь жа мной

ува мне.

ДУБ НАТХНЕННЯ

Хто выдумаў так той дуб

I хто апланаваў

Далягляд, у які

Ён упісаўся, кампактна стаў?

Карэнне, як жылы, пусціў

На пясчаных, гарбатых узгорках,

А шумлівым лісцём

Нырае ў блакітнае мора.

Хто выдумаў гэткі дуб,

З такой лірычнай высновай,

Што ў кроне, нібы ў галаве,

Трымае гняздо буслова?

Адгэтуль вёска відаць —

Платы, цэркаўка, хаты

I нізка схілены крыж —

Плён жыцця небагаты.

Ясна — калі б не дуб,

Вятры узгорак разнеслі б

I збяднеў краявід

Вёскі, што просіцца ў песню.

Вёскі гэтай маёй

З хатаю, кузняй, ставам,

З крыжам на стыку дарог,

З рэчкай, з мостам дзіравым.

Не было б і гнязда,

Дзе абжываецца бусел,

I найперш не было б

Радкоў гэтых самых, мусіць.

СЦЕЖКІ

Праф. Стафаніі Скварчынскай

Сцежак не плануюць,

Не пракладаюць.

Сцежак няма на карце.

Але яны існуюць.

Злучаюць вёску з вёскай,

Хату з хатай суседа,

З крамай і з школай,

З карчмой і з касцёлам,

З кузняй і з млынам,

Лес — з ракой,

Хлопца — з дзяўчынай.

Іх пясведама людзі пракладваюць —

За годам год,

Кожны дзень, кожную ноч,

Басанож, у лапцях, у ботах,

Па мурагу, пяску, сумётах,

У маршы і ў бегу —

Мудра і лагічна звязваючы

У супольнасць і залежнасць,

Сяброўства і міласць.

Гляджу ў далячынь я вачамі цыганкі

На сцежкі, дарожкі,

Нібы на барозны далоні,

Раскрытай для варажбы.

Колькі сцежак вядзе да цябе?

Колькі сцежак вядзе ад цябе?

Я пагляджу. I скажу табе,

Хто ты.

КАБ ЯШЧЭ РАЗ

Каб яшчэ раз

прывітаць шчэбет

і сонцаўсход

на лясной дарозе.

Каб яшчэ раз

заснуць на хаду

у страі

ці ў духмяным стозе.

Каб яшчэ раз

з месца ў галоп

і ў Нёмане выкупаць коней.

Каб яшчэ раз

ноч згубіць,

заўтрашні дзень дагнаць

на перагоне.

Каб яшчэ раз

паскакаць цыганачку

на вяселлі ў вясковай хаце...

Каб яшчэ раз...

мой трыццаць гадоў

                               як прыяцель.

ВЫРАЙ

Янку Брылю

Калі набліжаецца восень

Дубы адлятаюць у вырай

Пакідаючы гнёзды з карэння

З пісклянятамі жалудоў

I тады

Грэюць косці свае