Я не быў апошні.
Ой сідай, сідай ріда,
Сідай, рідай дана —
Як з дзяўчынай у скокі пойдзеш,
Ногі не прыстануць.
А калені, як спружыны,
Нібы прут сталёвы —
Ляцяць іскры з-пад абцасаў,
З гор даходзяць словы:
Ой сідай, сідай ріда,
Сідай ріда дана —
Вунь красуня-маладзіца,
Гэта ж мая мама...
Вір шалёны ў развароце,
Ужо косы ў разлёце,
Ужо вусны, вочы, стужкі —
Вір шаленства — весялушка.
Скачуць сцены, вокны, дзверы,
Паласой плывуць іконы,
Чырвань кветак збіта ветрам,
Вір — вір — вір — аж да шаленства,
Нібы з гор лавіна,
Як «ваўчок», што закружыўся
Музыкай няспыннай.
ІІе шкадуюць ног, далоняў,
Аж падлога гнецца!
Прэч, дзяўчаткі, прэч, старыя!
У куток ці ў сенцы.
У тапцораў кроў іграе,
Выгляд зухаваты.
Не ўтрымацца — ападаюць
Зоркі па-над хатай.
О, гэй-гэй! Не кроў ліецца —
Рапак весела смяецца.
Спакайнее тапцаў шал:
Ранак выгляпуў з-за скал...
Зоркі ў небе пагасаюць,
Лоб гуцулы выціраюць.
Моладзь стомлепа, ледзь ходзіць,
Ноч звяла іх, дзень — разводзіць.
А раса зіхціць, іскрыцца.
Гоняць статак да крыніцы.
А дзяўчына? а дзяўчына?
— Злёг туман у паланінах...
Ой сідай, сідай ріда,
Сідай, рідай раты —
Будэш мене, дивчиночко,
Завтра вспоминати...
ЧАЦВЁРТЫ ЗАПАВЕТ
Скроні тваёй маці пабяліла
Сівізна з руплівасцю мастачкі.
А калі ў яе не хапіла крылаў,
Рукі знерухомелі ў бядачкі.
Скамянелі ў твайго бацькі губы,
Скрэслілі маршчыны ўсмешкі ззянне,
Адляцелі, калі змоўклі трубы,
Мроі твайго бацькі аб змаганні.
I да сёння над хрыбтом магілы
Часам на крыжы яны не сцёрты,
Ты ад іх бярэш для ўзлёту крылы
I ад бога — запавет чацвёрты.
НЕНАПІСАНЫ ВЕРШ
Цябе даганяў я сваёй маладосцю
і не пабачыў, як ты сталела.
Сам пасталеў, а ты ўжо ва ўзросце
такім, калі ўся галава пабялела.
Скроні мае маразы апалілі,
зноў ты ў дарозе, на дальнім паўстанку.
Зноў я імчуся праз гады і мілі
услед за табою бесперастанку.
Сустрэнемся, сыдземся недзе нарэшце,
роўныя ўзростам і сівізною.
Гэта і будзе верш мой найлепшы —
размова з табою.
СЕМНАЦЦАЦІГАДОВАЯ
нарадзілася ўчора
на золку
на семнаццатым годзе
ўсёведная
ў бляску ўся
і ў ясноце
нарадзілася ўчора
на золку
ускормленая
плодам з біблейскага дрэва
універсальная
чатырохвымерная
атамная ева
ведаю ўсё беспамылкова
канчаткова
бясспрэчна
прасветленай свядомасцю
ахопліваю хвілю
і вечнасць
прасвятляю наскрозь
людскія мыльныя пузыры
з балотнага ўзвару
выкрываю толькі злосць
пыху
і крывадушнасць
над пергаментам кожнага
твару
і вось
адхіляюся я ад завадзі
тонкаю рыскаю
на марскім прасторы
падбіваю вёсламі
ластаўчыны маршруты
гнеўная
на вольным моры
я найдалейшая
я найглыбейшая
неспасцігальнай сілы
маладосць
падары мне крылы
за мной незмаўкальная
цёмная смутная
заблытаная і брудная
рэчаіснасць
да зямлі прыпісаная
прыцягненнем
безгарызантальная
бяскрылая
замшэлая куча камення
з адкрытага мора
азіраюся
каб адштурхнуцца вачамі
як вёсламі
ад далёкае сушы ліхой памяці
вось
мой вузенькі тварык
у пясчанага берага
на вуснах
стаіць непарушна
хоць плыве мора
хоць адплывае душа
....................
ты хто не мае ўлады
да неіснавання заклікаць
цяперашнія і мінулыя расчараванні
дай скаштаваць мне
неатручаны плод
з дрэва пакоры
і
з дрэва кахання
ТАЯМНІЦА
З ілба непаслушную пасму
адкіну —
і затрапечацца сэрца ў зняменні.
Пабудзь,
пачакай
яшчэ хоць хвіліну,
яшчэ хоць адно імгненне.
Школьны званок нас аберагае,
ведае — часу мала.
Ці гэта пачулася мне:
«Дарагая!» —
ці гэта сама я сказала?
I ты на паўслове замоўк
і сумеўся,
зламаўшы ў трывозе бровы.
Званок! — а мая таямніца
ўва мне ўся
чаканнем
трапеча
новым
і светлым ветразем выплывае
у акіян неабдымны, бясконцы.
Я гэтак шчасце сваё схаваю:
ніхто не пабачыць —
ні неба,
ні сонца,
ні нават той,
якога стварыла
з думак,
з пачуццяў,
з трывогі чакання
і падняла на магутных крылах
да запаветных вышынь кахання,
не здагадаецца,
не папытае —
каго кахаю.
ВОГНІШЧА
Толькі кволы агеньчык
перада мною,
толькі люстра рачное,
начное
ды маўчанне —
найлепшая наша размова
без ніводнага гуку,
ніводнага слова.
Не чапае нас вецер,
мы самі яго не чапаем,
не спалохаем рэха —
няхай спачывае.
Спіць адвечная пушча,
спяць прырэчныя дрэвы,
салаўіны алешнік
стаміўся ад спеваў.
Толькі мы на ўзбярэжку
незабыўнай парою,
твая ціхая ўсмешка
і дагэтуль са мною.
Наш агеньчык гарыць,
і стракоча запознены конік,
а на вёсцы не спіць
закаханы гармонік.
БАЛАДЫ I РАМАНСЫ
Ля самых ног
усплёск
і пырскі,
і наплывае
бераг блізкі
сярэбранай лускі палоскай
і выбліскам зары
над вёскай.
Яшчэ хвіліна на світанку,
і ноч канчае
калыханку
над возерам,
але дасвеццем
гарэзлівыя зоркі,
быццам дзеці,
так разгуляліся —
ні ўпыну,
ні спачыну,
падміргваюць адна другой вачыма
і ў люстра возера
не наглядзяцца,
ім толькі б абдымацца,
мілавацца.
З вышынь
адна
ў ваду нырае,—
са дна
другая
выплывае.
Паддайся толькі,
заглядзіся,
зачараваны,
здзіўлены,
спыніся —
аслепіць вочы свіцязянка,
і не пабачыш
яснага світанку,
як набліжаецца
той бераг
нізкі,
як разбіваецца
на пырскі
сярэбранай лускі налоска,
як прыбярэжная
трымціць
бярозка.
Адзіны ён
навечна ўзяў уладу,
князь песень,
князь рамансаў
і баладаў,
над гэтым возерам
зачараваным
і над уласпым сэрцам
закаханым,
над сітнягамі
і над берагамі,
што ў свет ідуць
бясконцымі
кругамі.
ДЗЕЛЯ МЯНЕ ІДЗЕШ ТЫ
не высільвайся дужа
навошта
не будзе ўсё роўна факт зразуметы