Фаўст

За твой спагадлівы пагляд
Багач жабрачыць будзе рад,
Жабрак зірне царыцы ў твар —
І ўжо багаты ён, як цар.

Чым быў я? Кім паспеў я стаць?
Што мне рабіць? Чаго жадаць?
Мой востры зрок? — Нашто мне ён,—
Яго ж бо твой заслепіць трон.

З усходу мы ў паход пайшлі
На захад, аж на край зямлі.
Усіх разбіла наша раць —
Нідзе нам роўных не відаць.

Адзін загіне ў громе сеч,
Другі вымае з похваў меч,
За кожным паўставала сто,
Забітых не лічыў ніхто.

У чадзе вогненнай жуды
Знікалі вёскі, гарады —
І кожны з бою браў дабро:
І золата, і серабро.

Дзе ўчора я здабычу браў,
Другі там сёння панам стаў:
Рабуе сёлы, у палон
Бярэ красунь найлепшых ён.

Як знаўца самых тонкіх спраў
Я толькі рэдкаснае браў,
І долі большае сабе
Я не выгадваў пры дзяльбе.

Угледзець скарб? — Ды што лягчэй,
Нішто не ўкрыецца з вачэй! —
Хай у замкнутых сундуках,
Хай у глыбокіх тайніках…

Найбольш любіў я камяні.
Адно смарагдаў прамяні
Аздобяць прыгажосць тваю —
Табе смарагды аддаю.

Прымі, царыца ўсіх царыц,
Жамчужных пару завушніц,—
Рубін дык той паблякне ўміг
Перад румянцам шчок тваіх.

Вазьмі ж увесь багаты скарб,
Што йграе тысячамі фарб —
Ўраджай крывавых перамог
Я да тваіх прыношу ног.

Бяры каштоўныя дары;
Напоўню імі ўсе куфры.
Адно скажы мне слова ты —
Палац збудую залаты.

Як толькі ты ўзышла на трон,
Дык сіла, розум і закон
Адразу ў гэты светлы міг
Схіліліся да ног тваіх.

На хараства твайго алтар
Я ўсё дабро прыношу ў дар.
Раней дабро было мне ўсім,
Цяпер не бачу шчасця ў ім.

Усё, што дарагім было,
Панікла, як у суш быллё,
Але мяне за горыч страт
Узнагародзіць твой пагляд.

Фаўст

Нясі назад здабыты ў бітвах скарб,
Бо ўсё, што ёсць у скарбніцах у нас,—
Належыць ёй; адасабляць дары
Нягожа нам; ідзі і занясі
Куфры свае ў агульны склеп; няхай
Ва ўсім адзін парадак будзе, каб
Скляпенне ззяла, быццам неба; ты ж
Рай з безжыццёвага жыцця ствары!
Скрозь дываны, кілімы пасцялі
І кветкамі асып, нага яе
Няхай адно па мякенькім ступае,
Каб акружаў царыцу бляск такі,
Што не аслепіць толькі бажаство.

Лінкей

Не бывае, пане, каб
Твой загад не споўніў раб!
Толькі ж дух і кроў сваю
Ёй цяпер я аддаю.
Прад красою наша раць
Больш не можа устаяць.
Нам адзін яе прамень,
Быццам сонца ў ясны дзень,
А яе прыгожы твар
Даражэй за ўсякі дар.

(Выходзіць.)

Алена(Фаўсту)

Хачу пагутарыць з табою я.
Займі на троне месца ўладара,—
Займі і стань апораю маёй.

Фаўст

Спачатку на каленях, гаспадыня,
Дазволь падзякаваць табе! Руку
Тваю — рабу пацалаваць дазволь
І суправіцелем тваёй дзяржавы
Мяне прызнач; прымі ў адной асобе
Твайго прыхільніка, ахоўніка, слугу!

Алена