ANTOLOGIO

ANTOLOGIO DI LETRO INTERNACIONA

E

KURIERO INTERNACIONA

1

PREFACO

Pro ke nia literaturo moderna ne esas – duminstante – tre abundanta, me

rezolvis publikigar extrakturi de mea buletini : Letro Internaciona

(existinta til 2003) e Kuriero Internaciona – quan me duras redaktar nun.

Pro ke la preparado di mea buletino prenas multa tempo de me, me ne

havas la posibleso (o tre poke) tradukar verki literatural qui furnisus

nutrivi intelektal por la adepti di la L.I. di la Delegaciono deziranta juar

laboruro en lia amata linguo transnaciona. Danke ica antologio, me

kredas ke me povos, adminime parte, plenigar ica lakuno por la

kontentigo di nia samideani volante kontakti konkreta kun nia idiomo

komuna, exter la renkontri internaciona, dum ofrar a li materio lektinda.

Ad omna samideani, me dicas : Bona lekto !

Kun mea maxim kordiala samideanala sentimenti.

Jean Martignon

1

ANTOLOGIO DI LETRO INTERNACIONA E KURIERO INTERNACIONA

NOVELO : L’Unikorno en la gardeno

Olim dum sunoza matino, viro qua sidis an sua dejuneto-tablo cesis

regardar sua mixita ovi por vidar blanka unikorno kun ora korno, qua

pasturas la rozi en lua gardeno. La viro kuras aden la dormo-chambro

ube lua spozino dormas ankore e vekigas elu. « Esas unikorno en la

gardeno » il dicas. « Lu manjas rozi ». El apertas ne-amikala okuli e

regardas ilu. « L’unikorno esas mitala bestio », el dicas ed el montreskas

sua dorso a lu. Lore la viro decensas lente l’eskalero ed ekiras aden la

gardeno. L’unikorno esas ankore ibe, lu, nun, pasturas la tulipi. « Venez

adhike, unikorno dicas la viro ed il kolias lilio e donas ol a lu. L’unikorno

manjas ol grave. Fiera e joyoza, forsan pro ke unikorno esas en sua

gardeno, la viro acensas l’eskalero ed itere vekigas sua spozino.

« L’unikorno », il dicas « manjis lilio ». Lua spozino sideskas sur la lito e

regardas lu, kolde. Lore el dicas « tu esas dementulo », e me sendos tu

a dementerio ». La viro qua nulatempe prizis la vorti « dementulo » e

« dementerio », e qua prizas oli mem min multe ye sunoza matino kande

esas unikorno en la gardeno, reflektas dum instanto. Il dicas « ni exploros

ica afero ». Il marchas vers la pordo. « Lu havas ora korno meze di sua

fronto » lore il dicas ad el. Pose il retrovenas aden la gardeno por

observar l’unikorno, ma l’unikorno esas departinta. La viro sideskas inter

la rozi e fine dormas. Quik kande la spozulo esas ekirinta la domo, la

spozino staceskas e vestizas su tam rapide kam el povas. El tre ecitesas

ed esas stranja lumeto en elua okuli. El telefonas al policeyo ed a

psikiatriisto ; el dicas a li hastar ad elua domo e kunportar koakto-

kamizolo.

Kande la policani e la psikiatriisto arivas, li sideskas sur stuli e regardas

el kun grand intereso. El raportas « mea spozulo vidis unikorno

camatine ». La policani regardas la psikiatriisto e la psikiatriisto regardas

la policani. « Il dicis a me ke lu manjis lilio » elu dicas. La psikiatriisto

regardas la policani e la policani regardas la psikiatriisto. « Il dicis a me

ke lu havas ora korno en la mezo di sua fronto », el rakontas. Ye solena

2

signalo dil psikiatriisto la policani saltas ek lia stuli e kaptas la muliero.

Li havas tre mala tempo por vinkar elu, nam el facas terorigiva kombato,

ma tandem li vinkas el. Jus kande li parvestizas el per la koakto-

kamizolo, la spozulo retrovenas aden la hemo.

« Ka vu dicis a vua spozino, ke vu vidis unikorno ? » questionas la

policani. « Komprenende no, » dicas la spozulo. « L’unikorno esas mitala

bestio. » « Lo esas omno quon me deziris saveskar » dicas la

psikiatriisto. « Forduktez el. Me tre regretas sioro, ma vua spozino esas

tam dementa kam la dementa bovini di siorino Thatcher. » Tale li

forduktas elu, dum ke el blasfemas ed ululas, e li inkluzas elu en

dementerio. Pose la spozulo vivis sempre felice.

(Segun James Thurber : The Thurber Carnival)

°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

°°°°°°°°°°°°°°°

LE “HUNZA”

Inter omna populi qui vivas longatempe, le “Hunza” esas nekontesteble

la maxim famoza. Cetere li esas tante famoza, ke la turisti (ocidentala

ed orientala) komencas invadar li, dum adportar a li ita delicoza nutrivi

industrial qui akompanesas sistematre da nia civilizala malaji. Le

« Hunza » vivas sur streta alta planaji, qui cirkondas valo di nord-

Pakistan (inter Afganistan, Rusia e Chinia) ye altitudo de 1600 til 2500

metri. Li esas cirkume 10.000 homi lojanta en 150 mikra vilaji e mustas

laboregar lia montal agri por nutresar. Nome le « Hunza » - e to esas lia

unesma sekretajo – ne minacesas per tro grand abundo e koaktesas

multege laborar por havar poka nutrivi. Kelka yardeki ante nun, dum la