Соль жыцця

Чым рана старэй, тым балючай яна.
Чым крыўда глыбей, тым нянавісць мацней;
Кроў наша бушуе, ды не ад віна,
Ад гора, якое кінжала вастрэй.
Што словы спагады? Не вернуць яны
Ахвяр, што аддалі народа сыны!

Я спаць не магу. Пакідаю пакой,
I дзверы і вокны бягу расчыніць.
Мне душна, мне цесна пад важкай страхой,
I сцены ламлю я нямых камяніц!
Іх многа — не хопіць ім месца і тут!
Мяне успаміны былога гнятуць,
Загінуўшых кроў асляпляе мне зрок,
Мне стукае ў сэрца апошні іх крок!

Я чую ў іх голасе грукат грымот
І заклік да ўсіх, хто жыве на зямлі,—
То голас бацькоў, і братоў, і сірот,
Што ў бойцы няроўнай касцямі ляглі.
Дарогай бясстрашных у вечнасць ідуць
I чумную топчуць нагамі брыду.

Я чую ў іх голасе словы адны:
Даволі забойства, крыві і вайны!

1956

ПЕСНЯ РАДАСЦІ

Па-над берагам Нёмана ціша плыве,
Ходзіць статак па роснай зялёнай траве,
Лес магутны пільнуе дрымотны спакой, —
Толькі хвалі няспыннай бягуць чарадой,
Нібы час, што не вернеш ніколі назад!
Зіхаціць і плюскоча пад сонцам рака,
Гэта — рух, гэта ўперад прасцёрта рука.
Можа й ёсць гэты рух, гэты пенны каскад
Найвышэйшага шчасця людскога сабрат?
Не шукае рака ні спакою, ні сна —
I шуміць, і бяжыць, і гамоніць яна,
I нясе на срабрыстых сваіх грабянцах
Бег гадзін, бег хвілін без канца, без канца...
Я дыханнем жывых навальніц напаю
Сваё сэрца і гэтую песню сваю:
Я? Магу я ў звычайнасць гаворкі людской
Кінуць голас хвалюючы, песенны, свой.
Я іду — гэта крок мой цалуе зямлю.
Я пяю — гэта я ўсё жывое люблю.
Я жыву — гэту радасць шточасна, штодзень
Носіць мой неразлучны, уласны мой цень.
Жвавай хвалі шпарчэй зыркі погляд вачэй,
Бліскавіц агнявых мая думка ярчэй.
Я? Магу я паводак разлівы спыніць,
Я магу між сабою дзве рэчкі злучыць,
Я магу ўтаймаваць іх бурлівую плынь,
Я магу іх узняць вышынёю плацін, —
Каб на месцы тых рэк — мора сіні прастор
Калыхаўся, асветлены полымем зор;
I каб там, дзе пустэльні ляжаць без граніц,
Хваляваліся нівы разлівам пшаніц.
Па-над берагам Нёмана ціша плыве,
Ходзіць статак па роснай зялёнай траве,
Лес магутны пільнуе дрымотны спакой, —
Толькі хвалі імчацца дарогай сваёй,
Нібы час, што ніколі не вернеш назад! —
З імі я, з імі шчасця майго далягляд!

1956

КАМЕННЕ МАЁЙ ВУЛІЦЫ