KOMPLETA GRAMATIKO DETALOZA DI LA LINGUO INTERNACIONA IDO da L. de BEAUFRONT

KOMPLETA GRAMATIKO

DETALOZA DI LA

LINGUO INTERNACIONA

IDO

da L. de BEAUFRONT

Eldonejo Krajono

Ido-Brazilia

Eldonejo Krajono

Ponferado, Hispanio

[email protected]

https://sites.google.com/site/editeriokrayono

Reedição de: Kompleta Gramatiko detaloza di la linguo internaciona Ido ;

Editerio Meier-Heucke, Esch – Alzette, Luxemburgia, 1925.

Este documento é de uso exclusivamente pessoal e não comercial.

Edição: 09-2009

Documento criado pelo OpenOffice.org no GNU/Linux Ubuntu.

Fonte: Linux Libertine O.

Ido-Brazilia

Distribuído, divulgado no Brasil e recriação de capa por Ido Brazilia.

2

Prefaco

Quo esas Ido?

Ido esas l'idiomo internaciona, helpanta e neutra, qua rezultas

de la selekto e labori dil « Délégation » (delegitaro).

La Délégation pour l'adoption d'une langue auxiliaire

internationale, fondita en 1901 (januaro), esis ensemblo de

personi delegita da 310 kongresi o societi omnalanda ed

omnaskopa, por examinar la multa projeti o sistemi di linguo

internaciona, e por adoptar la maxim bona. Til 1907 ol

recevabis 1,250 aprobanta signaturi de membri di Akademii

od Universitati, qui tale montris sua intereso al entraprezo.

Lore ol elektis (junio 1907) internaciona Komitato di ciencisti e linguisti partikulare

kompetanta, qui, pos exameno di omna projeti ancien o recenta di Linguo internaciona ante e

dum 18 kunsidi, adoptis fine Esperanto kun diversa modifiki. Ta modifiki studiita, kompletigita

per laboro komuna, publik ed internaciona, de 1908 til 1914, en la revuo Progreso, havis kom

rezultanto la nuna « Ido ». Ica konseque ne esas, quale Esperanto, la simpla produkturo di un

homo.

Esas notenda, ke la Komitato dil Delegitaro kontenis Esperantisti e mem la Prezidero ipsa di la

« Lingva Komitato » Esperantista. Or la decido adoptanta Esperanto « kun la rezervo di ula

modifiki », esis unanima. Se, pose, skismo eventis, la responso ne esas imputebla a l'Idistaro,

ma ad ilti qui obliviis promisi, voti o signaturo.

La Komitato dil Delegitaro (la maxim kompetenta e maxim senpartisa qua ultempe kunvenis

pri linguo internaciona) tale judikesas da Sro Gaston Moch, qua supleis en lu rektoro Emile

Boirac, tre eminenta chefo Esperantista : « La lingui Germana e Franca havis ibe tri

reprezentanti, la Angla du, e la lingui Dana, Hispana, Greka e Hungariana, un; la maxim

diversa konocaji reprezentesis, ed on remarkis en lu nome quar reputata filologi, Sri Baudouin

de Courtenay, Jespersen, Lambros e Schuchardt. »

Konstato.

L'Akademio Idista konstatas, ke la linguala formo prizentita en ica Kompleta Gramatiko

detaloza di la linguo internaciona Ido esas la oficala formo di la Linguo internaciona Ido,

quala ol rezultis de la labori di la Linguala Komitato di la Delegitaro por l'adopto di Linguo

Internaciona, di lua konstanta komisitaro e la decidi dil Akademio Idista.

La prezidanto : F. Schneeberger. La vice-sekretario : J Guignon.

3

Averto. (1)

Ica verko esas ri-imprimuro grande modifikita di la Grammaire complète qua, imprimita nur

ye 200 exempleri e ne publikigita, livresis al dispono dil Komitato di la Delegitaro en la 15-ma

dio di oktobro 1907, kun Exercaro e Vortaro specimena, sub la pseudonimo « Ido » (2).

On savas, ke, pos 18 kunsidi, ek qui 5 konsakresis al diskuto komparanta di ta laboruro e di

Esperanto, unanime la Komitato decidis « adoptar Esperanto principe… kun la rezervo di ula

modifiki exekutenda dal permananta Komisitaro, segun la sinso determinita dal konkluzi di la

Raporto dil sekretarii e dal projeto da Ido ». Ja la Komisitaro indikabis ula modifiki facenda en

ta projeto. Sualatere la Komisitaro permananta submisis lu a detaloza revizo, egardante plura

emendi propozita; e la rezultajo di ta laboro mencionesis en Raporto publikigita en l'unesma

numero di la revuo Progreso (marto 1908).

La Grammaire complète quan ni publikigas prezente esas strikte konforma al decidi di la

Komitato e dil Komisitaro permananta; do ol ne plus esas, same kam la linguo ipsa, verko pure

individuala; ol esas la final ed oficala rezultajo di la deliberi dil Komitato elektita reguloze dal

Delegitaro, pos sep yari de propagado por l'ideo di linguo internaciona en la maxim diversa

landi e medii. Ni kun fido prizentas lu al publiko pro la alta kompetenteso di la ciencozi qui

partoprenis en lua kompozo.

La kritiki, di qui ca gramatiko esos kredeble l'objekto, ne falios opozar ad olu la mikrega

gramatiko primitiva di Esperanto, kun lua dek e sis reguli tante laudata (3). Ma, sen diskutar

pri la numerizodi ta reguli, o plu vere paragrafi, di qui un sola kontenas la konjugo (minus la

formi kompozita per qui on mustis kompletigar lu pose), on darfas asertar sen ul paradoxo ke,