Iz istorije albanskog naroda

Андрей Тихомиров Iz istorije albanskog naroda

Albanci: formiranje naroda, migracije

Albanci su ljudi koji naseljavaju Albaniju, Kosovo (Rusija ne priznaje Kosovo kao zasebnu drzavu), Makedoniju, Srbiju, Crnu Goru, albanske dijaspore postoje u drugim zemljama, posebno u Italiji, Njemackoj, Svedskoj, Francuskoj i drugim zemljama. Prema dijalektima albanskog jezika i etnografskim karakteristikama, Albanci se dijele na geg (na sjeveru, Shkipenia na geg dijalektu) i Toskov (na jugu, Shkiperia na toskovskom dijalektu). Od antropoloskih tipova kod Albanaca prevladava brahikefalni (dinarski ili Jadranski antropoloski tip) (posebno na sjeveru i istoku). Naziv " Albanci "mozda potice od rijeci albus –" bijeli "na latinskom i alp – "Visokoplaninska" keltska rijec, otuda i Alpe planine, Njemacke. Alpen, Francuski. Alpes, ital. Alpi. Odnosno, naziv" Albanci " za druge narode mogao bi znaciti stanovnike bijelih visokih planina. Bijeli snijeg i ledene kape cesto se mogu posmatrati na vrhovima planina.

Ocigledno, postojale su i veze izme?u kavkaske Albanije (drevne drzave u istocnom Zakavkazju) i balkanske Albanije (moderne). Albanci su Indoevropljani, bliski nestalim Ilirima, Mesapesima i Tracanima. Iliri su drevna indoevropska plemena na sjeverozapadu Balkanskog poluotoka (Dalmatinci, Ardijci, Panonci itd.) i na jugoistoku Apeninskog poluostrva (Iapigi, Messaps itd.). Ilirski jezik, zasebna grana indoevropske porodice jezika. Predstavljen je sa dve varijante: Balkanoillyrian (severozapadno od Balkanskog poluostrva) i Mesapian (natpisi iz 6. veka pre nove ere E.-1. vek nove ere, otkriven na jugoistoku Italije) jezici.

Od kraja 3.veka do kraja 1. veka pre nove ere, Ilire su osvojili Rimljani i Romanizovali. Mesapei su plemena iz Juzne Italije koja su vjerovatno migrirala sa Krita u 10.-9. vijeku prije nove ere. Trakija je istorijska regija na istoku Balkanskog poluostrva, izme?u Egejskog, Crnog i Mramornog mora (od imena drevnog stanovnistva – Tracana). Tracani, grupa drevnih indoevropskih plemena (Dacani, Audri, Geti, itd.) koji su naseljavali sjeveroistok Balkanskog poluostrva i sjeverozapad Male Azije. Tokom Velike seobe, narodi su se mesali sa drugim plemenima, postajuci jedan od etnickih elemenata u formiranju Bugara, Rumuna, Albanaca i drugih naroda. Tracki jezik, zasebna grana indoevropske porodice jezika. Pisani spomenici (pojedinacne rijeci, sjajila i kratki natpisi) datiraju iz sredine i milenijuma prije nove ere. U prvim vekovima i milenijuma pre nove ere. Sjeverozapadni dio Balkanskog poluostrva i podrucja uz sjever naseljavali su Iliri, sjeveroistok – Tracani, Juzni – Grci (Heleni). Rano gvozdeno doba u Zapadnoj Evropi karakterise takozvana halstatska kultura, koja je ovo uslovno ime dobila po gradu Halstat u zapadnom delu Austrije, u cijoj je blizini otkriveno veliko groblje koje sadrzi najstarije proizvode od gvoz?a u Srednjoj Evropi, koji datiraju iz X-VI veka pre nove ere, proizvodnju gvoz?a doneli su najstariji Indoevropljani iz stepa Juznog Urala. Ovdje su otkriveni i rudnici soli iz istog perioda u kojima su prona?eni brojni alati koristeni u to vrijeme u rudarstvu. Glavno podrucje rasprostranjenosti Halstatske kulture poklapa se sa podrucjem naseljavanja ilirskih plemena i djelimicno Kelta. Ali spomenici slicni Halstatovim prona?eni su i na Balkanskom poluostrvu, na teritoriji Istocne Evrope, Juzne Nemacke i istocnim periferijama Francuske. Kulture ranog zeljeznog doba Pirinejskog poluotoka i Italije bliske su halstatskoj kulturi. Gvozdeno doba u Italiji pocinje u 10.veku pre nove ere. Na ostrvu Siciliji kultura se u ovom periodu razvija, ocigledno, pod stalnim uticajem Egejskog sveta. Kultura Juzne Italije, kao i regije Picene (Srednja Italija), pokazuju znakove ilirskog uticaja. Tracani su naselili severozapad Male Azije, a u 7.veku pre nove ere tracko pleme Trinaca napalo je teritoriju Lidije zajedno sa Kimeranima. Me?utim, tek nakon sto je Lidija dva puta dobila pomoc od Asirije, a Kimerijci su bili oslabljeni sukobima sa Skitima, Lidijci su pobijedili. Moc Kimerijaca je prekinuta. Ostaci Kimerijaca naselili su se u sjeveroistocnom dijelu Male Azije, gdje su se postepeno spajali sa lokalnim stanovnistvom. Glavno stanovnistvo Balkanskog poluostrva na sjeveru Grcke ostala su lokalna tracka poljoprivredna plemena, ciji je nivo razvoja vec bio prilicno visok. Bronzani, a posebno zlatni proizvodi koji se nalaze u Rumuniji ukazuju na prilicno razvijenu tehniku njihove proizvodnje; upotreba pojedinacnih zeljeznih alata bila je poznata u Karpatsko-Dunavskim zemljama i prije dolaska Skita ovdje. Lokalna plemena su dugo bila povezana sa plemenima Halstatske kulture, kao i sa grckim plemenima na jugu Balkanskog poluostrva, ciji je uticaj od tada postao posebno primetan. Stoga je moguce da je uticaj koji su Skiti poceli da dozivljavaju od lokalnih plemena koja su osvojili bio veci od onog koji su sami na njih vrsili.