Chung nhan nghien cuu khoa hoc – 4

Tu cuon sach Cua Tikhomirov A. E., nguon goc cua cac tu va dau hieu. Khoa hoc ve me tin di ?oan, "Ridero", Yekaterinburg, 2017, trang 114: "Du ?oan – du ?oan ?a ?uoc thuc hien o moi lua tuoi, mot so trong so chung thuc su ?uoc nhan ra neu mot ?ieu kien nhat ?inh ?uoc ?ap ung – neu, thi no se nhu vay, neu khong, thi no se nhu the nay. Nha van nguoi anh Jonathan Swift, noi ve nhung chuyen ?i Cua Gulliver, mo ta chuyen tham cua ong ?en hon ?ao Bay Laputa, noi ong mo ta hoc vien noi tieng, ?ieu thu vi, tat ca nhung thi nghiem Laputyan nay sau ?o ?a ?uoc cac nha khoa hoc tu cac hoc vien thuc su tai tao, va tat ca chung ?eu ?ay la su ngung tu nang luong anh sang trong dua chuot – quang hop, va mot may tinh toan ngau nhien – duoi dang may tinh hien ?ai, va cuoi cung, su ?ay hoi cua mot con cho – nghien cuu ve cac co quan thu cam co hoc cua cac co quan noi tang. Viec su dung suc manh noi khoa cho muc ?ich kinh te ?uoc thao luan tren cac trang cua cuon tieu thuyet "The gioi Giai Phong" cua cac anh hung cua nha van khoa hoc vien tuong nguoi anh G. Wells. Cac nha van ?a thay truoc nhung cach su dung nang luong nguyen tu khac, khong hoa binh. Mot trong nhung loi tien tri khung khiep ?au tien (neu khong phai la loi tien tri ?au tien) vao ?au the ky nay ?a ?uoc g. Wells bay to mot lan nua. Va nha tho noi Tieng nguoi nga A. Bely khong chi kham pha su quen thuoc voi loi the khoa hoc cua thoi ?ai minh, voi nhung y tuong ma cac nha khoa hoc ?ang vat lon. Ong nghi ve mat nay mam tu ?at phan ra nguyen tu. Nguoi anh hung cua Mot Trong Nhung Cuon tieu thuyet Cua I. Ehrenburg, mot nha khoa hoc Nguoi My, ke ve viec ?ong bao cua ong su dung ?e chong Lai Nguoi Nhat ve mot loai vu khi nao ?o ?e tieu diet hang loat nguoi. No khong chi la ve tam nhin xa, ma con, nhu chung ta co the thay, trong cac chi tiet. Sau ?o, sau khi ?ieu nay thuc su xay ra, nha van giai thich: "Ho hoi toi tai sao Vao nam 1921, Khi Nhat ban la ?ong minh Cua My, toi ?a viet rang Nguoi My se thu mot vu khi chet nguoi moi tren Nguoi Nhat."Va sau ?o anh thua nhan: "toi khong biet nhung gi… tra loi" (nhan thuc thong tin o cap ?o tiem thuc, vi bo nao thuc su "bat" thong tin voi su tro giup cua mang luoi than kinh cua no)."Nha triet Hoc A. K. Sukhotin viet trong cuon Sach "Nhip ?ieu va Thuat Toan" (trang 163-169): "gia su rang nhung y tuong quy mo lon ?a ?i vao vung chu y, nhu ho noi, treo lo lung tren khong va tro thanh mot yeu to khong the thieu cua tu tuong cong cong. ?ong thoi, linh cam nghe thuat ?oi khi lien quan ?en cac su kien xa hon, va thuong la nhung su kien rat cu the. Vi vay, neu ban bien soan mot tap hop cac ?iem bao van hoc trong linh vuc kham pha va phat minh ky thuat, no se tro nen an tuong. Chung toi se chi cong bo mot so vi tri cua minh. Vi du, bang phuong tien giao thong. No chi ra rang tri tuong tuong cua cac nha van rat lau truoc khi hien than thuc su "lam chu" tat ca cac phuong thuc van chuyen, ?at ?ai, nuoc va khong khi quan trong nhat, tham chi lan chiem khong gian. Bang suc manh cua nhung hieu biet nghe thuat, cac nha van khoa hoc vien tuong tu lau ?a cu tru tren the gioi voi o to, tau ngam va may bay cac loai (cho ?en ten lua va tau ten lua). Nhung co che nay xuat hien tren cac trang tieu thuyet vao thoi ?iem ho chua ?i bo, boi loi hoac bay, va khi ban than cac nha thiet ke tuong lai cua ho hau nhu khong buoc nhung buoc ?au tien tren trai ?at. Cac phan khac trong danh sach cua chung toi ?uoc bao hoa nhu nhau voi cac du ?oan van hoc va nghe thuat, noi ?ang sau moi dong co mot tien su thu vi cua cac tim kiem nghe thuat du ?oan tu tuong khoa hoc va ky thuat. Vi du, robot. Mot trong nhung tuong tuong cu la xay dung mot co may nhan hinh, tuc la "giong con nguoi" co kha nang tao ?ieu kien, hoac tham chi thay the hoan toan cong viec cua chung ta trong mot so chi tiet. L. Da Vinci ?a bi ganh nang nghiem trong voi y tuong nay ca voi tu cach la mot nha khoa hoc va mot nghe si. Dan dan, chu ?e tro nen vung chac trong cac linh vuc hu cau. Vao giua the ky XVIII, Mot Phu nu anh muoi tam Tuoi M. Shelley trong tieu thuyet "Frankenstein" ke ve mot robot noi loan (mac du thuat ngu nay khong ?uoc sinh ra sau ?o). Nguoi anh hung, nha khoa hoc Tre Frankenstein, ?a co gang xay dung mot nguoi ?an ong nhan tao, va sau ?o hoi sinh anh ta. Than oi, nguoi chong nay hoa ra xau xi, moi nguoi so anh ta, va vi ?ieu nay, anh ta bat ?au tra thu ho. Nan nhan ?au tien la chinh nha phat minh, nguoi chet voi y thuc ve muc ?o nghiem trong cua sai lam. That vay, co mot cai gi ?o ?e suy nghi ve. Va khong chi voi anh hung cua cuon tieu thuyet, ma con voi ?oc gia ngay nay. Chu ?e ?ao ?uc va ?ao ?uc cua khoa hoc hien ?ai ?uoc vach ra trong su phat trien ?ay ?u truoc mat chung ta, nhung thanh qua co kha nang mang lai cai chet cua chinh nen van minh, cung voi cac nha khoa hoc va thanh tuu cua ho.