Читаем Бабалардын баяны 2 полностью

Очок эне алоолонтуп,

Коломтодон от кетпесин.

Жолдошубуз кыдыр болуп,

Жолубуз ичкербесин.

Байгамбардын батасы,

Бай менен жалчыга,

Байымы болуп бир тийсин.

Чогултуп баккан койлорун,

Чолпон ата колдосун.

Камбар ата карышкырды,

Кабалаңда жолотпосун.

Баба дыйкан, Жер Эне,

Ата турган таңды тоссун.

Ага- тууган арыздашпай,

Ар дайыма бар болсун.

Кыйын күндө оомат келип,

Кырсык капшап жолобосун.

Куу турмушка бир келдик,

Курсагыбыз ток болсун.

Кыдырып жүргөн көңдөйдү,

Кыдыр Алей Салам бар.

Жаралгандан ак үмүт,

Жар болуп жалгашаар.

Жаман ойлуу жоголсун,

Жакшылары көп болсун.

Урмат күтүп ата-эне,

Уул үйлөп, кыз чыгарсын.

Улууларын кадырлап,

Уул-кыздары сыйласын.

Эчен кылым келаткан,

Элинен бак тайбасын.

Айдыңдуу элде аты бар,

Арбактар тынч уктасын.

Арсыз бала жаралып,

Атага наалат кетпесин.

Кары-картаң чалдардын,

Каргышынан алыс кылсын.

Атадан жалгыз туяк бар,

Андан тукум улансын.

Энеден ырыс кетпесин,

Эңсеген ойго тез жетсин.

Атадан ыйман кетпесин,

Арбакты дайым эскерсин.

Жамандын капшабы,

Жаамы журтка тийбесин.

Жакшыны кудай колдосун,

Жашоодо аман бар болсун.

Арып ачуу жоголсун,

Ачка пенде болбосун.

Ак эмгек менен жашайлы,

Бирөөнү кор кылбайлы.

Карынын баркын сактайлы,

Жаштардан ыйбаа кылалы.

Бөтөн эл тынчты албасын,

Жергеме сук артпасын.

Бугу эненин арбагы,

Уул -кызына жол ачсын.

Торгой ата айдыңы,

Тополоңдо сактасын.

Беккулу ата арбагы,

Бекемиреек чеп болсун.

Үч атадан жаралган,

Көгөртүп бак сайган,

Көңдөйүбүз бар болсун!

Көөнөрбөй аман жашасын,

«Көнөчөк» эли дагы аман!

Түйшүккө салбай бу элди ,

Түбөлүккө бар болсун,

Түбү түктүү жер аман!

Жылдыздуу бу элди,

Жылган булут колдосун.

Көп үмүттү бул элди,

Көкө теңир коргосун!

Айлыбыз менен бир болуп,

Айдан аман чыгалы!

Жылдыздуу ойду жылоолоп,

Жылдан аман чыгалы!

Жараткан Кудайым,

Жалгамак сизден!

Кааданы күтүп,

Кабыл алмак бизден.

Оомийин!!!

***

Өмүр чиркин кыйма-чийме жол болот

Далай издер буйткаларда жоголот.

Жашоо безет, аны менен жол оошот,

Кеткен убак кайра бизге жолобойт.

Өмүр кайык толкундарга кезигип,

Өткөндөрдү эскергенге кез келип…

Баяндаган баскан жолун бабанын,

Бул китебим болуп калаар эстелик.

***

Сапар келип нени таптым жолумда,

Чирик дүйнө жыйыш үчүн келдимби.

Же болбосо бок курсакты тойгузуп,

Алкымды ачып күчтү үрөй бердимби.

Эмне кылдым, нени бердим өмүргө?

Өткөндү эстеп мурункуга кайрылам.

Аткардымбы калчу ишти көңүлгө,

Ал суроого жооп айта албай айбыгам.

***

Тоолордо түн. Караңгынын койнунан,

Толкуп-ташып күүсү угулат комуздун.

Акун ата чоң комузчу өттү эле,

Анын тапкан шаңгыр күүсү болбосун.

Комузчубуз черте берсин комузун,

Кылым күүсү биздерди жылоолойт.

Күүлөр, күүлөр бийиктикке оболойт,

Беккулу уулу андан баян козголот.

***

Жалгыз атчан жолочу,

Тешик Көлдө келатат.

Тепчип өтүп кыяны,

Темине атын камчылайт.

Жабыгып ырдап үн созуп,

Жамагын төгүп баратат.

Бу өмүрдүн өзүндө-

Ар бирибиз жолочу.

Жолду улап сапарлап,

Жомок таштап кетебиз.

Жол жүрүү оор экенин,

Жол нугунда сезебиз.

Арымдуу ушул жашоодо,

Ар бирибиз обончу.

Обого чыгып кайкыган,

Обон таштап кетебиз.

Айдыңдуу өмүр жаркыган,

Ар бирибиз комузчу.

Күн нурундай калкыган,

Күүнү таштап кетебиз.

Кайран өмүр бир келип,

Карааны учат калкылдап.

Жашообуз майда нерседей,

Бош кетпесин аңгырап.

Салт атчан жолочу,

Жар кыяда баратат.

Алдындагы боз жоргосун,

Ашыга улам камчылайт.

***

Эң биринчи өз атаң,

Андан кийин чоң атаң.

Баба деген үчүнчү ата,

Бул жагын сүрүп тактасаң.

Буба деген төртүнчү ата,

Муңая кепти баштасаң.

Муштум деген бешинчи ата,

Кубарың болот алтынчы ата.

Кубанып кепти тактасаң.

Жогортон кепти таштасаң,

Жото болот жетинчи ата.

Себепсиз сөз козголбойт,

Сегизинчи ата жете болот.

Байыртадан келаткан,

Бабалар сөзүн барктап ал!

Жети атаңы билип кал!

***

Түпкү атабыз Беккулу,

Түгөл кыдыр даарыган.

Улууларды туурагам,

Улама кепти улагам.

***

Эл башчысы Элеман,

Эзелкиден сурагам.

Калк атасы Калкаман,

Карыдан баян улагам.

Эселкилер өтүп кетсе,

Эми кимден сөз сурайм?

Карылар небак жол кетти,

Кандай кылып сөздү улайм.

Акындын пири Сары кыз,

Сары кыздан сөз сурайм.

Сап-сапка тизип сүйлөмдү,

Саргара жортуп жол улайм.

Теректин пири Байтерек,

Бизден сизге ким керек.

Теректей бой бергенче,

Теменедей ой керек.

Сапар кеткен жолочу,

Саргара жортуп берилейт.

Сабалатып тарыхтан,

Санжыра айтып чал келет.

Малдын пири Малабай,

Байыркы Көңдөй малга бай.

Малын союп жебесе,

Көнөчөк эли жардыдай.

Жердин пири Жер Эне,

Жергебиз гүлдөп турса ээ.

Кылымга тынчтык уланып,

Кылкылдап бакыт консо ээ.

Элдин пири Элеман,

Элге бакыт консо ээ.

Той берип журт кубанып,

Токчулукка батса ээ.

Жылкы пири Камбар ата,

Жылкычы алып атакты,

Жылгага кабар таратты.

Жылдыздуу уулдар төрөлүп,

Жылдарга жышаан таратты.

Кийик пири Кайып Берген,

Кайып Берген сак мерген,

Жандыкты ата бербестен,

Жалпыга бакыт тилеген.

Жаамы журтка бакыт тилеген,

Жамаке мерген сак мерген.

Куштун пири Буудайык,

Курбудан атын желдирип,

Куш салган калаар кубанып.

Кищи пири Адам Ата,

Адам Ата колдосун!

Ар дайыма жар болсун!

Үндүн пири Камбаркан,

Ыр, күү кылым арыткан.

Кымбат күүнү уккандар,

Кыйлага эргип кубанган.

Кайта уксак деп суранган.

Бакыттыкы Кыдыр Иляс,

Беккулу уулун колдосун!

Бакыттын өзү жар болсун!

Баланыкы Умай Эне,

Бешик термейт Жер Эне

Бешенеси жайнаган,

Балдар толсун жергеме!

Байыркынын учкул ою,

Перейти на страницу:

Похожие книги

Илья Муромец
Илья Муромец

Вот уже четыре года, как Илья Муромец брошен в глубокий погреб по приказу Владимира Красно Солнышко. Не раз успел пожалеть Великий Князь о том, что в минуту гнева послушался дурных советчиков и заточил в подземной тюрьме Первого Богатыря Русской земли. Дружина и киевское войско от такой обиды разъехались по домам, богатыри и вовсе из княжьей воли ушли. Всей воинской силы в Киеве — дружинная молодежь да порубежные воины. А на границах уже собирается гроза — в степи появился новый хакан Калин, впервые объединивший под своей рукой все печенежские орды. Невиданное войско собрал степной царь и теперь идет на Русь войной, угрожая стереть с лица земли города, вырубить всех, не щадя ни старого, ни малого. Забыв гордость, князь кланяется богатырю, просит выйти из поруба и встать за Русскую землю, не помня старых обид...В новой повести Ивана Кошкина русские витязи предстают с несколько неожиданной стороны, но тут уж ничего не поделаешь — подлинные былины сильно отличаются от тех пересказов, что знакомы нам с детства. Необыкновенные люди с обыкновенными страстями, богатыри Заставы и воины княжеских дружин живут своими жизнями, их судьбы несхожи. Кто-то ищет чести, кто-то — высоких мест, кто-то — богатства. Как ответят они на отчаянный призыв Русской земли? Придут ли на помощь Киеву?

Александр Сергеевич Королев , Андрей Владимирович Фёдоров , Иван Всеволодович Кошкин , Иван Кошкин , Коллектив авторов , Михаил Ларионович Михайлов

Фантастика / Приключения / Исторические приключения / Славянское фэнтези / Фэнтези / Былины, эпопея / Детективы / Боевики / Сказки народов мира